Τι είναι η Θρόμβωση;
Η Θρόμβωση του αίματος είναι φυσιολογική διαδικασία που προστατεύει το σώμα μας απο ακατάσχετη αιμορραγία, όταν τραυματιζόμαστε. Παρόλα αυτά η θρόμβωση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα όταν αποφράσσει αγγεία και εμποδίζει την κυκλοφορία του αίματος.
Φλεβική θρόμβωση είναι η δημιουργία θρόμβου μέσα σε φλέβα, που προκαλεί μερική ή πλήρη απόφραξη του αυλού της φλέβας και συγχρόνως φλεγμονή (ερεθισμό) κατά μήκος της φλέβας που πάσχει.
Θρόμβωση μπορεί να συμβεί σε επιφανειακές και βαθειές φλέβες. Οι βαθειές φλέβες βρίσκονται μέσα στους μύες ή στις κοιλότητες του σώματος, ενώ οι επιφανειακές κάτω από το δέρμα μας, μέσα στο λίπος.
Επιφανειακή ή Επιπολής φλεβική θρόμβωση είναι η δημιουργία θρόμβου στις επιφανειακές φλέβες. Χρειάζεται άμεση εξειδικευμένη αντιμετώπιση γιατί μπορεί να προχωρήσει στο εν τω βάθει σύστημα και να προκαλέσει επιπλοκές. Οι επαναλαμβανόμενες επιφανειακές θρομβώσεις φλεβών, όταν δεν έχουμε κιρσούς, μπορεί να είναι το πρώτο σύμπτωμα από σοβαρότερες παθήσεις που συνυπάρχουν στο σώμα μας.
Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ) είναι η δημιουργία θρόμβου στις βαθειές φλέβες. Συνήθως γίνεται στις φλέβες του ποδιού, αλλά μπορεί να συμβεί και σε οποιαδήποτε βαθειά φλέβα, όπως της λεκάνης, της κοιλιάς ή του χεριού. Δεν διαγνώσκεται εύκολα, είναι σοβαρή και επικίνδυνη πάθηση και χρειάζεται άμεση και εξειδικευμένη αντιμετώπιση. Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να προκαλέσει Πνευμονική Εμβολή και να βάλει την ζωή μας σε κίνδυνο.
Πώς προκαλείται;
Οι επιφανειακές θρομβώσεις συμβαίνουν συνήθως σε πολύ διεσταλμένους κιρσούς στα πόδια, λόγω στάσης του αίματος στους κιρσούς. Οι επαναλαμβανόμενες επιφανειακές θρομβώσεις φλεβών, όταν δεν έχουμε κιρσούς, μπορεί να είναι το πρώτο σύμπτωμα από σοβαρότερες παθήσεις που συνυπάρχουν στο σώμα μας.
Στη δημιουργία εν τω βάθει θρομβώσεων συμβάλλουν αρκετοί παράγοντες, ενδογενείς και εξωγενείς. Ανάμεσα σε αυτούς είναι η ακινησία, οι τραυματισμοί φλεβών, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη, τα αντισυλληπτικά και οι ορμόνες υποκατάστασης, ο καρκίνος, τα ορθοπεδικά και άλλα μεγάλα χειρουργεία, η γενετική προδιάθεση, οι κιρσοί και το κάπνισμα. Ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι η ακινησία. Αυτή μπορεί να οφείλεται σε παραμονή στο κρεβάτι λόγω ασθένειας, σε χειρουργείο με γενική αναισθησία, σε ορθοπεδικό πρόβλημα, ή σε πολύωρο ταξίδι με ακινησία.
Ωστόσο, δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί θρόμβος στο βαθύ φλεβικό σύστημα. Πρέπει να συνυπάρξουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου. Για παράδειγμα, πρέπει μια γυναίκα να έχει ξεκινήσει πρόσφατα αντισυλληπτικά, να κάνει υπερατλαντικό ταξίδι αεροπορικώς, να έχει πάθει κάποιο διάστρεμμα στο πόδι και να έχει και γονιδιακή προδιάθεση να κάνει θρομβώσεις.
Συμπτώματα και Διάγνωση της Θρόμβωσης.
Η θρόμβωση των επιφανειακών φλεβών διαγνώσκεται εύκολα με κλινική εξέταση γιατί η φλέβα πονάει στο τμήμα που πάσχει, είναι κόκκινη και πρησμένη και πολύ ευαίσθητη όταν την ακουμπάμε. Χρειάζεται όμως πάντα εξειδικευμένη διάγνωση και έλεγχος των φλεβών με Triplex για να ελεγχθεί το μήκος και η θέση του θρόμβου και να αποκλειστεί η συνύπαρξη εσωτερικής θρόμβωσης.
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση δεν έχει ξεκάθαρα συμπτώματα και δεν είναι εύκολη η διάγνωση μόνο με την κλινική εξέταση. Είναι πάντα απαραίτητο να γίνει διάγνωση με Triplex φλεβών. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πρησμένο, ευαίσθητο και ζεστό πόδι, τα οποία συναντάμε και σε πολλές άλλες παθήσεις. Προσοχή! Περίπου οι μισοί ασθενείς (το 50%) με ΕΒΦΘ δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Αυτές οι ασυμπτωματικές ΕΒΦΘ, είτε απορροφώνται μόνες τους, είτε οδηγούν στις επιπλοκές, είτε ακόμα και σε Πνευμονική Εμβολή.
Υπάρχουν βέβαια κι άλλες παθήσεις που εμφανίζονται στα πόδια και τα συμπτώματά τους μοιάζουν με την ΕΒΦΘ, όπως κακώσεις μυών και διαστρέμματα, επιφανειακές θρομβώσεις, μολύνσεις του δέρματος, δερματίτιδες και ρήξη ιγνυακής κύστης πίσω από το γόνατο.
Πως αντιμετωπίζεται η Φλεβική Θρόμβωση;
Η θρόμβωση των επιφανειακών φλεβών αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέτρα, όπως ελαστικές κάλτσες, ξεκούραση και αντιφλεγμονώδη χάπια ή αλοιφές, αλλά πολύ συχνά χορηγούμε αντιπηκτική αγωγή σε διάφορες δόσεις και σε διάφορες μορφές (υποδόριες ενέσεις ή χάπια από το στόμα), αναλόγως με την θέση και την έκταση της θρόμβωσης.
Η θρόμβωση των εν τω βάθει φλεβών αντιμετωπίζεται πάντα με αντιπηκτικά φάρμακα, σε δόσεις που αναστέλλουν πλήρως την πήξη του αίματος. Τα φάρμακα μπορεί να είναι σε μορφή υποδόριων ενέσεων ή χαπιών από το στόμα. Υπάρχουν χάπια που απαιτούν περιοδικό έλεγχο της πήξης του αίματος με αιματολογικές εξετάσεις. Οι σύγχρονες θεραπείες από το στόμα έχουν σταθερές δόσεις και δεν απαιτούν αιματολογικό έλεγχο της πήξης. Το ίδιο και οι υποδόριες ενέσεις. Η διάρκεια της αντιπηκτικής θεραπείας κυμαίνεται από 3 έως 6 μήνες, αλλά μπορεί να είναι και μόνιμη.