Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ) είναι η δημιουργία θρόμβου στις βαθιές φλέβες. Συνήθως γίνεται στις φλέβες του ποδιού, αλλά μπορεί να συμβεί και σε οποιαδήποτε βαθειά φλέβα, όπως του χεριού, της κοιλιάς ή της λεκάνης. Είναι σοβαρή πάθηση και χρειάζεται άμεση και εξειδικευμένη αντιμετώπιση. Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να προκαλέσει Πνευμονική Εμβολή και να βάλει την ζωή μας σε κίνδυνο. Αρκετοί παράγοντες συμβάλλουν στη δημιουργία θρομβώσεων.
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για Θρόμβωση:
Τραυματισμοί των φλεβών
Τραυματισμοί των φλεβών στα πόδια είναι δυνατόν να προκληθούν από:
- Μεγάλα τραύματα μυών ή κάταγματα.
- Χειρουργεία (στη κοιλιά, στη λεκάνη ή στα πόδια).
- Θεραπευτική ακτινοβολία.
Μία τραυματισμένη φλέβα μπορεί εύκολα να δημιουργήσει θρόμβο μέσα της.
Αργή ροή του Φλεβικού Αίματος – Ακινησία
Το αίμα πήζει, όταν δεν κινείται!
Με την κίνηση των ποδιών εξωθούμε το αίμα που βρίσκεται στις φλέβες των μυών, να επιστρέψει στην καρδιά. Αυτό ονομάζεται Μυική Φλεβική Αντλία ή “Δεύτερη Καρδιά”.
Σε περίοδο μεγάλης ακινησίας ο μηχανισμός αυτός δεν λειτουργεί ικανοποιητικά και το αίμα μπορεί να πήξει ευκολότερα.
- Κλινοστατισμός ή Νοσηλείες (π.χ., ασθένεια ή μετά από χειρουργεία).
- Περιορισμός της κίνησης (π.χ., σε ορθοπεδικά προβλήματα).
- Πολύωρη Καθιστή θέση (ιδίως στους ηλικιωμένους).
- Πολύωρα ταξίδια σε καθιστή θέση (ιδίως με αεροπλάνο).
- Παράλυση κάτω άκρων.
Ο κίνδυνος θρόμβωσης στην ακινησία είναι μεγαλύτερος μετά την ηλικία των 60, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία.
Αύξηση των Οιστρογόνων
- Αντισυλληπτικά.
- Ορμονική υποκατάσταση, συχνά στην εμμηνόπαυση.
- Εγκυμοσύνη και μέχρι 3 μήνες μετά τον τοκετό.
Καρκίνος και άλλες χρόνιες παθήσεις
- Καρκίνος και η θεραπεία του.
- Καρδιακή ανεπάρκεια.
- Πνευμονικές παθήσεις.
- Αυτοάνοσα νοσήματα (Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος).
- Φλεγμονώδεις νόσος του εντέρου (Νόσος Crohn – Ελκώδης Κολίτιδα).
Άλλοι παράγοντες
- Παλαιότερη Θρόμβωση.
- Οικογενειακό ιστορικό ΕΒΦΘ.
- Ηλικία (ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία).
- Παχυσαρκία.
- Κληρονομικές διαταραχές πήξης.
- Φλεβικός καθετήρας σε κεντρική φλέβα.
Σημαντικό:
Προσοχή!! Δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί θρόμβος στο βαθύ φλεβικό σύστημα. Πρέπει να συνυπάρξουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου.
Τι να θυμάστε
- Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι η δημιουργία θρόμβου στις βαθιές φλέβες. Είναι σοβαρή πάθηση με επικίνδυνες επιπλοκές και χρειάζεται άμεση εξειδικευμένη αντιμετώπιση.
- Η φλεβική θρόμβωση μπορεί να συμβεί σε όλους.
- Η φλεβική θρόμβωση συχνά προλαμβάνεται.
- Αρκετοί παράγοντες συμβάλλουν στη δημιουργία θρομβώσεων. Ανάμεσα σε αυτούς είναι οι τραυματισμοί φλεβών, τα ορθοπεδικά και άλλα μεγάλα χειρουργεία, η ακινησία, η εγκυμοσύνη, τα αντισυλληπτικά και οι ορμόνες υποκατάστασης, ο καρκίνος, η παχυσαρκία, η γενετική προδιάθεση, οι κιρσοί και το κάπνισμα.
- Δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί θρόμβος στο βαθύ φλεβικό σύστημα. Πρέπει να συνυπάρξουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου.
- Για να μάθετε περισσότερα κλείστε σήμερα το ραντεβού σας με τον Μάριο Βαλσάμη.
Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα;
Ορθοπεδικά και άλλα μεγάλα χειρουργεία
Πολύ συχνά δημιουργείται ΕΒΦΘ στις ορθοπεδικές επεμβάσεις ισχίου, γόνατος και σπονδυλικής στήλης. Αν δεν χορηγούσαμε αντιπηκτική προφύλαξη συστηματικά, μετά το χειρουργείο, σε όλους αυτούς τους ασθενείς, θα εμφανιζόταν θρομβώσεις περίπου στους μισούς (50%) και Πνευμονική Εμβολή σε 3-5% των ασθενών. Ο κίνδυνος πια έχει μειωθεί με την χρήση της προφύλαξης, αλλά δεν έχει εξαφανιστεί. Επειδή ο κίνδυνος παραμένει για αρκετό καιρό μετά την επέμβαση για αυτό πρέπει η προφύλαξη να λαμβάνεται τουλάχιστον για 4 εβδομάδες μετά την επέμβαση ή όπως σας υποδείξει ο ιατρός σας.
Εγκυμοσύνη και οιστρογόνα.
Είναι σοβαρός παράγοντας κινδύνου και αυξάνει πολύ τις πιθανότητες θρομβώσεων. Πολλοί παράγοντες θρόμβωσης συνυπάρχουν στην εγκυμοσύνη με τον βασικότερο να είναι η μεγάλη αύξηση των οιστρογόνων. Συνυπάρχουν επίσης η πίεση του εμβρύου στις μεγάλες φλέβες της κοιλιάς, η αύξηση του όγκου του αίματος και η πρόσληψη βάρους. Οι κίνδυνοι είναι κυρίως αυξημένοι στο τελευταίο τρίμηνο και ιδιαίτερα στο τοκετό και αμέσως μετά.
Αντισυλληπτικά και ορμόνες υποκατάστασης για την εμμηνόπαυση
Τα οιστρογόνα που υπάρχουν στα αντισυλληπτικά και στις ορμόνες υποκατάστασης αυξάνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων, ειδικά μόλις αρχίζουμε να τα παίρνουμε (τους πρώτους 6 μήνες) και ο κίνδυνος χάνεται λίγο μετά που θα τα σταματήσουμε. Ο κίνδυνος είναι σημαντικότερος όταν συνοδεύονται με άλλους παράγοντες κινδύνου όπως παχυσαρκία, κάπνισμα, υπέρταση, θρομβοφιλία, μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ. Γυναίκες με ιστορικό θρομβώσεων δεν πρέπει να λαμβάνουν αυτά τα σκευάσματα. Οι γυναίκες που πρόκειται να χειρουργηθούν, μπορεί να χρειαστεί να διακόψουν τα αντισυλληπτικά 3-4 εβδομάδες νωρίτερα, ή να λάβουν αντιπηκτική προφύλαξη για το χειρουργείο.
Καρκίνος και άλλες αρρώστιες
Πολλά είδη καρκίνου αυξάνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων, ιδίως όταν είναι σε εξέλιξη. Οι καρκίνοι που προκαλούν πολύ συχνά θρομβώσεις είναι του αίματος και λεμφαδένων, του παγκρέατος, του πνεύμονα, των ωοθηκών, του παχέως εντέρου και του ήπατος. Επίσης οι χημειοθεραπείες για την θεραπεία των καρκίνων αυξάνουν πολύ τον κίνδυνο θρομβώσεων.
Συστηματικές λοιμώξεις καθώς και αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο συστηματικός ερυθυματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, νόσος του Crohn, νεφρωσικό σύνδρομο κ.α. αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο θρομβώσεων.
Ταξίδια μεγάλης διάρκειας σε καθιστή θέση ή αλλιώς «Σύνδρομο της οικονομικής θέσης»
Μεγάλης διάρκειας θεωρούνται τα ταξίδια που διαρκούν περισσότερο από 5 ώρες και στα οποία η κίνηση μας στο κάθισμα είναι πολύ περιορισμένη. Συνήθως αυτοκίνητο, λεωφορείο ή αεροπλάνο. Πιο επικίνδυνο είναι το αεροπλάνο, γιατί συνυπάρχει χαμηλή πίεση στη καμπίνα και μεγάλη αφυδάτωση. Ο κίνδυνος είναι ίδιος σε οποιαδήποτε θέση του αεροπλάνου κι αν ταξιδεύουμε.
Παλαιότερη θρόμβωση.
Οι 3 στους 10 ανθρώπους που έχουν πάθει θρόμβωση, θα ξαναπάθουν θρόμβωση στα επόμενα 10 χρόνια.
Παχυσαρκία
Ευνοεί τις θρομβώσεις των φλεβών κυρίως λόγω της ελάττωσης της κινητικότητας στους παχύσαρκους, αλλά και στην πίεση που ασκείται στις μεγάλες φλέβες της κοιλιάς από το κοιλιακό πάχος.
Γενετική προδιάθεση για θρομβώσεις (Θρομβοφιλία).
Θρομβώσεις σε περισσότερα μέλη μιας οικογένειας, πολλές συνεχόμενες αποβολές στις γυναίκες, θρομβώσεις χωρίς εμφανείς λόγους ιδιαίτερα σε άτομα νεότερα των 60 ετών, συχνά υποδηλώνουν κάποιο κληρονομικό πρόβλημα στους μηχανισμούς που χρησιμοποιεί το αίμα μας για να πήζει. Οι θρομβοφιλίες που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα μπορούν να διαγνωστούν με εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος.
Κιρσοί στα πόδια – Φλεβική Ανεπάρκεια.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες που αφορούσαν μεγάλο αριθμό ασθενών, βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ των κιρσών των κάτω άκρων και της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης. Δεν ξέρουμε αν υπάρχει απλή συσχέτιση ή αν οι κιρσοί προδιαθέτουν σε θρομβώσεις των εν τω βάθει φλεβών. Ίσως όμως δεν θα έπρεπε να θεωρούμε τους κιρσούς τόσο αθώους και να τους θεραπεύουμε σε αρχικά στάδια, χωρίς καθυστερήσεις.
Οι κιρσοί βέβαια, ιδίως όταν παραμεληθούν και γίνουν μεγάλοι, αυξάνουν πολύ τον κίνδυνο για θρομβώσεις των επιφανειακών κιρσοειδών φλεβών στα πόδια. Αυτό λέγεται “επιπολής θρομβοφλεβίτιδα” και δεν έχει καμία σχέση με την “Εν τω βάθει θρομβοφλεβίτιδα”. Δεν εκθέτει τον εαυτό μας σε μεγάλο κίνδυνο και θεραπεύεται εύκολα. Επειδή όμως συχνά υποτροπιάζει, είναι σοβαρή ένδειξη να θεραπεύσουμε άμεσα τους κιρσούς στα πόδια μας.
Κάπνισμα
Δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι για τον ρόλο του στις θρομβώσεις, αλλά πιθανότατα συμβάλει, γιατί μειώνει το οξυγόνο του αίματος και αλλοιώνει το τοίχωμα των αγγείων.
Σημαντικό:
Προσοχή!! Δεν είναι εύκολο να δημιουργηθεί θρόμβος στο βαθύ φλεβικό σύστημα. Πρέπει να συνυπάρξουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου.